Escitalopram to jeden z leków, który należy do grupy wykazujących właściwości przeciwdepresyjne. Do tej grupy należą również inne leki, takie jak fluoksetyna, paroksetyna sertalina oraz ciralopram. Główną cechą, którą wyróżnia escitalopram na tle pozostałych, wskazanych powyżej leków jest to, iż powoduje znacznie mniej skutków ubocznych. Mimo to jest równie wysoko, a nawet można powiedzieć, że wykazuje o wiele większą skuteczność niż leki starszej generacji. Lek ten – escitalopram jest zalecany przez lekarzy jako lek pierwszego rzutu podczas leczenia depresji.
Jak działa escitalopram?
SSRI to skrót od angielskiego zestawu słów selective serotonin reuptake inhibitor co w tłumaczeniu oznacza termin: selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny. Tak właśnie działa escitalopram – jako inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny. Escitalopram jest enancjomerem citalopramu. Dlatego też jego działanie jest podobne do oryginalnego leku.
Escitalopram jednak wykazuje lepszą skuteczność oraz przewyższa swój pierwowzór i wzorzec pod względem selektywności wobec receptorów serotoniny (5-HT). W konsekwencji nazywany i uznawany jest, za selektywny inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny. Przyjmowany doustnie, praktycznie w całości zostaje wchłonięty do krwi. Działanie escitalopramu opiera się na zwiększaniu zawartości serotoniny w wolnych przestrzeniach między synapsami, a to skutkuje do stanu związanego ze zwiększaniem się jej transmisji w układzie nerwowym.
Wskazania do przyjmowania escitalopramu
Lek ten jest zalecany i stosowany w leczeniu:
- stanów depresyjnych,
- leków napadowych, które mogą przebiegać z agorafobią,
- leków społecznych, czyli tzw. fobii społecznej,
- w przypadku zaburzeń obsesyjno — kompulsywnych.
Z racji, iż efekty działania escitalopramu są widoczne od początku kuracji, jest on polecany w szczególności osobom, które są mocno aktywne zawodowo i chcą w szybki sposób wrócić do codziennych zajęć. Zważywszy, iż escitalopram posiada korzystne działanie farmakokinetyczne, głównie wobec serotoninowego receptora, jest on dość często zalecany w leczeniu osób starszych. Ma względnie niski współczynnik interakcji z innymi lekami, a co istotne nie powoduje poważnych skutków ubocznych. Lek escitalopram uznawany jest, za lek, który wykazuje korzystne działanie u osób powyżej 65 roku życia, które są schorowane oraz przyjmują wiele innych leków.
W ostatnim czasie naukowcy rozważali zastosowanie escitalopramu nie tylko w leczeniu stanów lękowych u osób starszych, ale również w celu zmniejszenia objawów demencji u starszych pacjentów.
Dawkowanie escitalopramu
Schemat przyjmowania oraz dawkowania leku zazwyczaj określa lekarz prowadzący, a pacjent powinien stosować lek dokładnie zgodnie z jego zaleceniami. Lek jest dostępny w aptekach w określonych dawkach:
- 5 mg,
- Escitalopram 10 mg,
- 5 mg i 20 mg.
- Maksymalna dawka przyjętego leku wynosi 20 mg/dobę.
Lekarze zazwyczaj rozpoczynają leczenie pacjentów od dawki 10 mg. Po zaobserwowaniu, jak pacjent reaguje na lek, psychiatra może podjąć decyzję o zwiększeniu lub zmniejszeniu przyjmowanej dawki. Istotne jest, aby chory sam nie decydował o zmianie zażywanej dawki, czy to o jej zwiększeniu, czy nawet odstawieniu leku. Jeśli pacjent poddany leczeniu zauważy efekty przyjmowania escitalopramu i będzie czuć się o wiele lepiej, należy kontynuować przyjmowanie leku i skonsultować się z lekarzem w przypadku jakichkolwiek zmian.
W przypadku wystąpienia jakichkolwiek działań niepożądanych należy w pierwszej kolejności skontaktować się z lekarzem. Nie należy przerywać nagle przyjmowania leku, chyba że lekarz zaleci inaczej. Nagłe przerwanie leczenia może spowodować wystąpienie objawów związanych z odstawieniem.
Na podstawie przeprowadzonych licznych badań klinicznych efekty zażywania escitalopramu są widoczne o wiele szybciej niż podczas przyjmowania leku citalopramu czy też innych leków z grupy SSRI. Już po pierwszym tygodniu przyjmowania leku, należy spodziewać się poprawy stanu pacjenta. Wiadomo, iż szybkość reakcji w dużym stopniu zależy od pacjenta i stopnia zaawansowania choroby.
Escitalopram przeciwwskazania
Escitalopramu nie należy stosować:
- Jeśli pacjent ma uczulenie na escitalopram lub citalopram, lub którykolwiek z pozostałych jego składników.
- Jeśli pacjent przyjmuje już inne leki przeciwdepresyjne z grupy SSRI lub nieselektywne nieodwracalne inhibitory monoaminooksydazy (IMAO).
- Szczególną ostrożność należy zachować podczas stosowania innych leków, takich jak leki serotoninowe, nieselektywne IMAO i selektywne odwracalne IMAO. We wszystkich powyższych sytuacjach pacjenci są narażeni na ryzyko rozwoju zespołu serotoninowego. Jest to stan nadmiaru serotoniny w organizmie. Objawy tego stanu to m.in.: pobudzenie, drżenie mięśni, drgawki, hipertermia. Jest to bardzo poważny i zagrażający życiu stan. Jeśli u pacjenta wystąpią wskazane objawy, należy pilnie odstawić lek i rozpocząć leczenie objawowe na oddziale intensywnej terapii.
- Pacjenci z długim odstępem QT lub wrodzonym zespołem długiego QT. Ten produkt, nie jest zalecany dla pacjentów, którzy jednocześnie przyjmują leki wydłużające odstęp QT.
Escitalopram środki ostrożności
- W Polsce leczenie escitalopramem zostało dopuszczone do stosowania u osób powyżej 18 roku życia. Wynika to z możliwości zwiększonego ryzyka zachowań samobójczych u młodych osób, szczególnie u młodzieży i dzieci. Mogą się wówczas pojawiać myśli samobójcze, samookaleczenia czy próby samobójcze. Ponadto w badaniach klinicznych u nastolatków i dzieci obserwowano zachowania agresywne, wrogość i złość. Z racji, iż nie można w pełni przewidzieć wpływu escitalopramu na dzieci i młodzież, leczenie wykorzystując tę substancję w tych grupach wiekowych, nie jest wskazane. Wynika to nie tylko z ryzyka wystąpienia myśli samobójczych, ale także z nieprzewidywalnego wpływu tego leku na rozwój umysłowy i emocjonalny młodzieży oraz dzieci. Młodzi ludzie, którzy przed rozpoczęciem leczenia wykazują myśli samobójcze, nie powinni przyjmować escitalopramu, ponieważ myśli te mogą się nasilić w pierwszej fazie leczenia.
- Escitalopram może nasilać niepokój u pacjentów z lękiem napadowym lub fobią społeczną podczas pierwszej fazy leczenia. Lekarze prowadzący powinien monitorować oraz weryfikować stan pacjenta, a także umożliwiać pacjentowi kontakt podczas silnych napadów lęku.
- W przypadku, jeśli pacjent chorował na padaczkę przedstawioną w wywiadzie, czy też aktualnie cierpi na padaczkę lub ma drgawki podczas przyjmowania tego leku, należy odstawić escitalopram i bezwzględnie zmienić strategię leczenia na inną czynną substancję.
Zdarzenia niepożądane podczas terapii escitalopramem
Krwawienie śródskórne jest jednym z działań, które nie są pożądane podczas leczenia escitalopramem. Mogą wówczas wystąpić wybroczyny lub plamica. Ryzyko wystąpienia tego działania niepożądanego występuje w przypadku, jeśli pacjent przyjmuje jednocześnie leki przeciwzakrzepowe. Leki, które również zmniejszają krzepliwość krwi, obejmują kwas acetylosalicylowy, niesteroidowe leki przeciwzapalne, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne i TLPD. Jeśli dana osoba przyjmuje takie leki, powinna powiadomić lekarza. Pacjentów ze skazą krwotoczną nie należy leczyć lekiem jakim jest escitalopram.
Należy zwrócić szczególną uwagę w przypadku gdy:
- Escitalopram jest stosowany u pacjentów z chorobami serca oraz jaskrą — należy wówczas stosować lek bardzo ostrożnie,
- Pacjenci leczeni escitalopramem lubują się w przyjmowaniu ziół. Niestety podczas terapii nie powinni przyjmować preparatów ziołowych. W szczególności zawierających ziele dziurawca.
- Osoby otyłe czy też chore powinny również zachować ostrożność i uwagę, gdyż efektem ubocznym, który może się pojawić podczas przyjmowania escitalopramu to m.in. zwiększony apetyt. Informacja jest szczególnie istotna dla osób chorujących na chorobie, jaką jest cukrzyca. Jeśli pacjent z cukrzycą jest narażony na ryzyko pogorszenia poziomu glikemii we krwi, lekarz powinien rozważyć, czy ten lek jest odpowiedni i trafny dla pacjenta.
Symptomy po odstawieniu leku
W przypadku terapii, która trwa już dłuższy okres, po jej zakończeniu czy też w czasie nagłego odstawienia, mogą pojawić się objawy odstawienne, takie jak:
- zawroty i bóle głowy,
- zaburzenia czucia,
- zaburzenia i problemy ze snem,
- ogólny niepokój oraz lęk,
- nudności,
- pocenie się,
- drażliwość,
- chwiejność emocjonalna,
- problemy z prawidłowym widzeniem.
Aby nie doprowadzić do takich reakcji oraz aby ich uniknąć, gdy organizm przestaje przyjmować escitalopram, zaleca się jego stopniowe odstawianie. Lekarz prowadzący powinien zadecydować o sposobie odstawienia przyjmowania leku.
Ważne! Leczenie escitalopramem jest zabronione w okresie ciąży lub karmienia piersią.
Escitalopram skutki uboczne
Negatywne skutki uboczne podczas przyjmowania leku są najbardziej nasilone w pierwszych tygodniach leczenia. Wraz z upływem czasu oraz terapii skutki uboczne w znacznym stopniu nie są już tak odczuwalne.
Najczęściej występującymi negatywnymi skutkami podczas przyjmowania leku jaki jest escitalopram są:
- utrata apetytu,
- niepokój, napięcie, ogólna nerwowość,
- zmniejszenie lub utrata libido,
- zmęczenie, ziewanie, senność lub problemy ze snem,
- zawroty głowy,
- drżenie i parestezje,
- zapalenie zatok,
- biegunki lub zaparcia,
- wymioty,
- suchość w ustach,
- zwiększona i nadmierna potliwość.
Jeśli nie masz pewności, czy występujące objawy są skutkiem ubocznym leku, w pierwszej kolejności skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.