Perforacja inaczej pęknięcie błony bębenkowej to bardzo poważny uraz w obrębie ucha. Prowadzić może w do znacznego pogorszenia słuchu. A co się z tym wiąże, aby uniknąć nieprzyjemnych problemów, należy niezwłocznie udać się do lekarza. Jakie są przyczyny, a także objawy związane ze stanem, jakim jest pęknięcie błony bębenkowej? Jak przebiega leczenie oraz kiedy wymagana jest operacja aparatu słuchowego?
Perforacja błony bębenkowej
Perforacja błony bębenkowej oznacza inaczej pęknięcie bądź przedziurawienie błony bębenkowej. Błona bębenkowa odgrywa bardzo istotną rolę w procesie słuchania. To właśnie dzięki niej, dobiegające fale dźwiękowe do ucha, są prawidłowo przekształcane na drgania i w kolejnym kroku przeniesione na tzw. kosteczki słuchowe. Cały proces umożliwia słyszenie różnych dźwięków.
Przyczyny perforacji błony bębenkowej
Najczęściej spotykaną przyczyną związaną z perforacją błony bębenkowej jest uraz. Pęknięcie bębenka słuchowego może mieć miejsce również nawet podczas niewłaściwego czyszczenia uszu tak zwanymi patyczkami higienicznymi. Pęknięcie błony może być efektem uderzenia w głowę — wówczas określa się ten uraz jako mechaniczny. W przypadku, jeśli przyczyną pęknięcia błony bębenkowej jest nurkowanie, bądź lot samolotem oraz ekspozycja na wysokie dźwięki – np. wybuch w najbliższym otoczeniu, wówczas przyczynę określa się jako uraz ciśnieniowy. Bardzo wysokie ciśnienie wewnątrz ucha, przechodzi na błonę bębenkową, co w konsekwencji powoduje jej przedziurawienie.
Pęknięty bębenek może być również skutkiem ubocznym i negatywnym powikłaniem po chorobie, jaką jest zapalenie ucha środkowego. Podczas stanu chorobowego zgromadzone drobnoustroje przyczyniają się do powstania obrzęku błony bębenkowego. Zbierający się wewnątrz płyn może powodować uwypuklenie błony bębenkowej i w efekcie spowodować jej przerwanie jej prawidłowej struktury.
Objawy perforacji błony bębenkowej
Najbardziej charakterystyczne objawy perforacji błony bębenkowej to:
- bardzo silny oraz gwałtowny ból wewnątrz ucha,
- gorsza jakość słuchu,
- szumy wewnątrz ucha, szumy uszne,
- częste zawroty głowy,
- uczucie ciągle zatkanych uszu.
W przypadku, jeśli do perforacji błony bębenkowej doszło po zapaleniu ucha, pojawia się wysięk, a objawy bólowe, które pojawiły się wcześniej — już w trakcie zapalenia, zostają złagodzone. Dzieje się tak, gdyż dochodzi do obniżenia ciśnienia w uchu środkowym. Dodatkowo może wystąpić gorączka, która u dzieci jest bardzo niebezpieczna – może osiągać wartości nawet do 40 °C. U małych dzieci oraz niemowląt, o stanie zapalenia ucha objawy mogą wskazywać m.in.:
- problemy ze snem i bezsenność,
- drażliwość,
- częsty płacz,
- brak apetytu,
- wysoka gorączka,
- rzadziej występujący katar,
- rzadko wymioty oraz biegunka.
Perforacja błony bębenkowej kroki diagnostyczne
Jeśli specjalista podejrzewa perforację błony bębenkowej, zleca wykonanie badania – wideoskopie. Badanie to ma na celu określenie stanu ucha za pomocą specjalistycznej kamerki o minimalistycznym rozmiarze.
Perforacja błony bębenkowej leczenie
Bardzo istotne jest, iż błona bębenkowa ma zdolność do samoregeneracji. Dlatego niewielkie pęknięcia błony bębenkowej samoistnie goją się w ciągu kilku tygodni. W przypadku, jeśli jednak proces gojenia nie przebiega prawidłowo bądź doszło do znacznie większego uszkodzenia, wówczas konieczne jest wykonanie zabiegu myringoplatyki. Myringoplatyka to operacja, której głównym zadaniem jest rekonstrukcja uszkodzonej błony bębenkowej z wykorzystaniem fragmentów innych tkanek. W takim przypadku wykorzystuje się m.in. fragmenty tkanki ochrzęstnej. Fragment chrząstki, który został pobrany z małżowiny usznej bądź powięzi mięśnia skroniowego integruje się wraz z otaczającymi tkankami. Zabieg ten wykonywany w znieczuleniu ogólnym głównie przez przewód słuchowy zewnętrzny. Tuż po operacji zakładany jest opatrunek, dlatego też efekty są możliwe do zauważenia dopiero tygodniu, jak już cały opatrunek zostanie zdjęty. Ważne jest, aby osoba po zabiegu przez pewien czas nie moczyła w wodzie zoperowanego ucha.