Jednym z najgroźniejszych powikłań przy chorobie jaką jest cukrzyca jest tak zwana stopa cukrzycowa. Problem ten dotyka od kilku do kilkunastu procent pacjentów dotkniętych tą dolegliwością. Trzeba wiedzieć, że prawidłowe leczenie stopy cukrzycowej jest długie oraz kosztowne, ale może zapobiec amputacji. Sprawdź, jakie są przyczyny stopy cukrzycowej i jak je rozpoznać. Czy można leczyć stopę cukrzycową?
Czym jest stopa cukrzycowa?
Niestety, cukrzyca często wiąże się powikłaniem znanym jako zespół stopy cukrzycowej (inaczej stopa cukrzycowa). Ten stan jest charakteryzowany przez słabe krążenie krwi w stopach, co prowadzi do obniżonej wrażliwości na ból. Może również wystąpić trudność w gojeniu się ran i owrzodzeń, co wskazuje na postępujący proces martwicy tkanek. Słabnie struktura kości i stawów, powodując deformację stopy i problemy utrudniające poruszanie się.
Kwestia ta dotyka o wiele częściej pacjentów leczonych na cukrzycę typu 2, czyli cukrzycę insulinoniezależną. Według statystyk dotyka ona nawet 10% osób z cukrzycą. Zwykle rozwija się po wieloletnim nieskutecznym leczeniu cukrzycy, choć często pierwszym zauważalnym objawem choroby są zmiany na stopach. Nieleczona stopa cukrzycowa może prowadzić do amputacji kończyny. Z tego względu nie warto bagatelizować pierwszych objawów i natychmiast skontaktować się z lekarzem prowadzącym.
Plamy cukrzycowe na nogach
U osób z wysokim poziomem cukru mogą pojawiać się zmiany skórne zwiastujące początki poważnej choroby. Niektóre zmiany skórne mogą wskazywać na stan przedcukrzycowy organizmu lub niezdiagnozowaną jeszcze cukrzycę. Wystąpienie niepokojących zmian na skórze należy stale monitorować najlepiej pod okiem doświadczonego personelu medycznego.
Stopa cukrzycowa przyczyny. Jak się objawia cukrzyca stopowa?
Wysoki poziom glukozy we krwi oraz zaniedbanie odpowiedniego leczenia przez długi czas mogą prowadzić do istotnych zmian w naczyniach krwionośnych zarówno tych większych, nazywanych makroangiopatią, jak i tych mniejszych, nazywanych mikroangiopatią. Te zmiany skutkują nieodwracalnym uszkodzeniem naczyń, co zwiększa podatność na rozwój chorób układu krążenia.
Uszkodzenie małych naczyń krwionośnych może prowadzić do pojawiania się zmian w soczewce oka (retinopatia), upośledzenia czynności nerek (nefropatia) lub układu nerwowego, z zaburzeniami czucia, drętwieniem i bólem kończyn. Skutkiem uszkodzenia dużych naczyń krwionośnych jest choroba wieńcowa, choroba niedokrwienna ośrodkowego układu nerwowego oraz jedno z najczęstszych powikłań cukrzycy – zespół stopy cukrzycowej. Inną przyczyną stopy cukrzycowej jest osłabienie krążenia krwi w stopach. Wysoki poziom glukozy we krwi, charakterystyczny dla cukrzycy.
Przyczyny stopy cukrzycowej jakie są najczęściej są przedstawiane przez medyków to między innymi:
- nieleczenie cukrzycy przez dłuższy okres czasu
- zbyt wysoki poziom cukru we krwi
- noszenie nieodpowiedniego obuwia które wywołuje na stopach mikrourazy
- uszkodzenia termiczne spowodowane zbyt niską temperaturą otoczenia
- słabe ukrwienie stopy
Warto mieć również świadomość, że przyczyny stopy cukrzycowej mogą leżeć również w zabiegach kosmetycznych. Oczywiście wykorzystywanie niewysterylizowanego sprzętu który ma bezpośredni kontakt ze skórą jest wyjątkowo niebezpieczne nie tylko w przypadku stopy cukrzycowej.
Świadomość tych przyczyn jest kluczowa, aby móc podjąć odpowiednie środki zapobiegawcze i odpowiednie leczenie stopy cukrzycowej. Właściwa kontrola poziomu glukozy we krwi, regularne badania naczyń krwionośnych, zdrowy styl życia i odpowiednia opieka nad stopami są ważnymi czynnikami w zapobieganiu powikłaniom związanym z cukrzycą, w tym zespołem stopy cukrzycowej.
Dwie odmiany choroby stopy cukrzycowej
Wyróżnia się dwie odmiany stopy cukrzycowej. Klasyfikacja stopy cukrzycowej na dwa rodzaje, czyli stopę cukrzycową neuropatyczną i stopę cukrzycową niedokrwienną, wynika głównie z różnic w patofizjologii i mechanizmach powstawania tych dwóch form choroby.
Zespół stopy cukrzycowej dzieli się na dwa rodzaje:
- Zespół stopy niedokrwiennej – spowodowany słabym krążeniem krwi w stopach.
- Zespół stopy neuropatycznej – spowodowany uszkodzeniem obwodowego układu naczyniowego.
Stopa cukrzycowa neuropatyczna wynika z uszkodzenia nerwów u pacjentów z cukrzycą. W przypadku cukrzycy, długotrwałe wysokie stężenie cukru we krwi (hiperglikemia) może uszkodzić nerwy, szczególnie te, które kontrolują czucie w kończynach dolnych. Uszkodzenie to prowadzi do utraty czucia w stopach, co oznacza, że pacjenci nie są w stanie odczuwać bólu lub dyskomfortu związanego z urazami czy nadmiernym naciskiem na stopy. To z kolei może prowadzić do powstawania owrzodzeń, które mogą się zakażać i prowadzić do poważnych powikłań, takich jak amputacje.
Niedokrwienna stopa cukrzycowa jest wynikiem upośledzonego dopływu krwi do stóp u pacjentów z cukrzycą. Cukrzyca może wpływać negatywnie na układ naczyniowy, powodując zwężenie naczyń krwionośnych i zmniejszenie przepływu krwi do stóp. Niedobór krwi i tlenu w tkankach stóp utrudnia proces gojenia się ran i prowadzi do powstawania owrzodzeń, które mogą się pogłębiać i prowadzić do poważnych powikłań.
Oba przedstawione rodzaje stopy cukrzycowej są wyjątkowo poważnymi schorzeniami których leczenie należy podjąć natychmiastowo. Odpowiednie rozpoznanie i klasyfikacja pomagają lekarzom w podejmowaniu właściwych decyzji dotyczących leczenia, zapobiegania powikłaniom i dostosowywania opieki medycznej do konkretnych potrzeb pacjenta.
Objawy stopy cukrzycowej
Występujące przy chorobie jaką jest stopa cukrzycowa objawy mogą różnić się w zależności od rodzaju (neuropatycznej lub niedokrwiennej) oraz stadium jej zaawansowania.
Do objawów stopy cukrzycowej należą:
- ból potęgujący się w nocy z bolesnymi skurczami mięśni i mrowieniem w nogach
- łuszcząca się i sucha skóra
- liczne spękania z ogniskami martwiczymi i owrzodzeniami
- słabe gojenie ran
- ból
- podwyższona temperatura ciała
- zaburzenia dotyku
- deformacje kości
Bardzo istotną kwestią dotyczącą profilaktyki podczas leczenia schorzenia jest szczególna dbałość o zdrowie stóp oraz ich kondycję. Ważne jest konsekwentne leczenie cukrzycy poprzez terapię związaną z prawidłowym przyjmowaniem leków i obniżaniem poziomu cukru we krwi.
Nie można bagatelizować objawów stopy cukrzycowej ze względu na poważne konsekwencje, jakie mogą one mieć dla pacjentów z cukrzycą. Istnieje kilka powodów, dlaczego leczenie stopy cukrzycowej jest szczególnie istotne. Stopa cukrzycowa może prowadzić do powstawania trudno gojących się owrzodzeń, które z kolei mogą prowadzić do zakażeń, wrzodów lub martwic. Te powikłania mogą prowadzić do konieczności amputacji kończyny, co znacząco wpływa na jakość życia pacjenta. Innym objawem zespołu stopy cukrzycowej jest uszkodzenia nerwów (neuropatia) i zaburzenia krążenia krwi (niedokrwienie) które utrudniają proces gojenia się ran. Nawet niewielkie urazy mogą prowadzić do powstania poważnych owrzodzeń, które wymagają długotrwałego leczenia. Pacjenci z cukrzycą mają większe ryzyko zakażeń, szczególnie w obszarze stóp. Uszkodzenie nerwów może powodować utratę czucia, przez co pacjenci mogą nie zauważyć drobnych ran, które mogą się zakażać i prowadzić do poważnych infekcji.
Czy można leczyć stopę cukrzycową?
Leczenie stopy cukrzycowej jest bardzo trudne, czasochłonne oraz kosztowne. Proces leczenia należy wykonywać w wyspecjalizowanych ośrodkach wraz z kompleksową opieką sztabu specjalistów, m.in.: diabetologów, chirurgów naczyniowych, fizjoterapeutów, dermatologów oraz ortopedów.
Pacjentowi należy dobrać specjalne wkładki bądź obuwie ortopedyczne. Powinien on mieć również w fachowy sposób usuwane odciski i modzele. W przypadku, gdy przeważają zmiany naczyniowe, pacjent powinien zostać skierowany oraz zakwalifikowany do przeprowadzenia specjalistycznych zabiegów naczyniowych. W leczeniu przypadków zaawansowanej stopy cukrzycowej stosuje się dużo metod związanych z leczeniem miejscowym owrzodzeń oraz ran. Środki te w składzie zawierają srebro oraz komory tlenowe, a także opatrunki podciśnieniowe. Mnogość stosowanych metod wskazuje na problemy i trudności w leczeniu i brak odpowiednich preparatów i środków gojących ran.
Dlatego też leczenie stopy cukrzycowej jest szczególnie istotne. Wczesne rozpoznanie, monitorowanie stanu stóp, odpowiednia opieka medyczna i prowadzenie zdrowego trybu życia są kluczowe dla zapobiegania powikłaniom i minimalizowania ryzyka amputacji. Nie można bagatelizować objawów stopy cukrzycowej ze względu na poważne konsekwencje, jakie mogą wyniknąć. Wczesne rozpoznanie, odpowiednia opieka medyczna i przestrzeganie zaleceń lekarza są kluczowe dla minimalizowania ryzyka powikłań i poprawy jakości życia pacjentów z cukrzycą.
