Hormon beta hCG, czyli gonadotropina kosmówkowa produkowany jest przez organizm kobiety głównie w ciąży. Jego poziom wzrasta wraz z trwaniem ciąży już od momentu zapłodnienia. Dlatego warto wiedzieć, kiedy zrobić badania krwi beta hCG i kiedy wyniki beta hCG powinny niepokoić.
Beta hCG w ciąży odpowiada za prawidłowy rozwój płodu. To wysoki poziom gonadotropiny kosmówkowej jest przyczyną silnych mdłości i wymiotów, na które często skarżą się ciężarne. Te nieprzyjemne objawy są najbardziej dokuczliwe w I trymestrze, a potem słabną lub całkiem ustępują. Dokładnie wtedy, kiedy zwalnia przyrost beta hCG.
Ponieważ jest on również markerem nowotworowym, wzrost beta hCG może wskazywać na obecność guzów, zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Dlatego diagnostyka beta hCG nie dotyczy wyłącznie ciężarnych.
Beta hCG diagnostyka
Beta hCG odgrywa niezwykle ważną rolę: podtrzymuje wytwarzanie progesteronu aż do chwili, gdy wykształci się łożysko. Hormon najpierw produkuje zapłodnione jajo, a potem trofoblast, czyli przyszłe łożysko. Po porodzie znika z krwi. To właśnie na podstawie tego, jaki jest poziom beta hCG można stwierdzić ciążę lub ją wykluczyć. Dlatego nazywa się go często „hormonem ciąży”. Jest wykrywalny również w moczu, dlatego dostępne w aptekach testy beta hCG (popularne testy ciążowe) opierają się właśnie na stwierdzaniu obecności hCG.
Kiedy zrobić beta hCG z moczu, aby potwierdzić lub wykluczyć ciążę? Na pewno nie warto po niego sięgać po dwóch lub trzech dniach od odbycia stosunku, ponieważ wtedy wynik nie jest wiarygodny. Najlepiej zrobić to tuż po terminie spodziewanej miesiączki.
Ostatecznym potwierdzeniem tego, czy kobieta zaszła w ciążę jest jednak badanie beta hCG z krwi. Kiedy zrobić beta hCG z krwi? Hormon ten jest produkowany już od około 7. dnia po zapłodnieniu, dlatego badanie krwi beta hCG w celu potwierdzenia ciąży można zrobić już na bardzo wczesnym jej etapie. Test beta hCG z krwi jest czulszą metodą niż test płytkowy z moczu. Daje bardziej wiarygodne wyniki, a jego wiarygodność już 7 dni po zapłodnieniu wynosi blisko 100 proc.
Beta hCG cena badania
Badanie beta hCG można zrobić w laboratorium. To tzw. test ciążowy z krwi. Ten sposób oznaczenia poziomu gonadotropiny kosmówkowej jest dokładniejszy i pozwala w przybliżeniu określić również wiek ciąży. Test beta hCG z krwi pozwala sprawdzić, czy rozwija się ona prawidłowo.
Najlepiej zrobić pierwsze badanie beta hcg kiedy zarodek nie jest jeszcze widoczny w USG. W późniejszych etapach lekarz może je zlecić również po to, by wykryć chromosomalne wady płodu, zespoły: Downa, (Edwardsa), Patau oraz wady morfologiczne centralnego układu nerwowego płodu.
Niski przyrost beta hCG (poziom poniżej 5 mIU/ml) oznacza, że nie doszło do implantacji zarodka. Za potwierdzenie ciąży uznaje się wynik o wartości 5 mlU/ml. Jeśli jest niższy, może również świadczyć o ciąży pozamacicznej lub obumarłej.
Badanie krwi beta hCG nie wymaga specjalnych przygotowań i kosztuje ok 50 zł. Nie ma znaczenia, czy pacjentka zrobi badanie beta hCG na czczo czy nie. Wynik beta hCG nie będzie zaburzony.
W pierwszym trymestrze ciąży stężenie hormonu w krwi rośnie w zawrotnym tempie. Podwaja się ono w osoczu średnio co 48-72 godziny. Wynik beta hCG w 4 tygodniu ciąży to 5 – 426 mIU/ml. Dla porównania wynik beta hCG w 5 tygodniu ciąży to już normy rzędu 18 – 7,340 mIU/ml.
Najwyższy poziom beta hCG obserwuje się około 11-13 tygodnia ciąży. W kolejnych tygodniach następuje spadek jego produkcji, ale stosunkowo wysoki poziom utrzymuje się do końca ciąży.
Beta hCG wyniki i ich interpretacja
Normy beta hCG są różne dla poszczególnych tygodni ciąży. Nie warto interpretować ich na własną rękę. Zbyt wysoki poziom beta hCG u ciężarnej może świadczyć o tym, że coś złego dzieje się z łożyskiem, ale może wskazywać także na tzw. ciążę mnogą.
Z kolei podwyższone beta hCG a brak ciąży potwierdzony przez ginekologa, może oznaczać nowotwory np. macicy lub jajników. Podwyższone beta hCG u mężczyzn może pojawiać się w przypadku raka pęcherza moczowego i jąder.
Beta hCG normy IU/l
- 3 tydzień – 5 – 50 mIU/ml
- 4 tydzień – 5 – 426 mIU/ml
- 5 tydzień – 18 – 7,340 mIU/ml
- 6 tydzień – 1,080 – 56,500 mIU/ml
- 7-8. tydzień – 7, 650 – 229,000 mIU/ml
- 9-12. tydzień – 25,700 – 288,000 mIU/ml
- 13-16. tydzień – 13,300 – 254,000 mIU/ml
- 17- 24. tydzień – 4,060 – 165,400 mIU/ml
- 25-40. tydzień – 3,640 – 117,000 mIU/ml
