Zawał płuca rzadki przypadek, do którego największe szanse są w przypadku dysfunkcji układu sercowo-naczyniowego. Zdrowa osoba posiada bardzo małe szanse z powodu tego, iż płuca są bardzo dobrze ukrwionym narządem. W efekcie ustania lub znacznego upośledzenia krążenia w płucach, obumarcie części płuca, lub całości. Do takiego efektu doprowadza niedrożność tętnic doprowadzających krew do płuca (tętnicy płucnej i tętnic oskrzelowych). Powstająca skrzeplina, powietrze (np. podczas wprowadzania cewnika do żyły), płyn owodniowy, fragment tkanki tłuszczowej, ciało obce lub nawet komórki nowotworowe mogą być tego przyczyną.
Zawał płuca przyczyny
Zawał płuca powstaje najczęściej poprzez zator tętnicy płucnej, którą powoduje zakrzepica żył głębokich (najczęściej kończyn dolnych). Skrzeplina odrywa się od ścianek i wraz z krwią wędruje do prawej części serca, co z kolei prowadzi ją później do tętnicy płucnej. Powstaje tylko u 10-15 procent osób, u których zdiagnozowano zator tętnicy płucnej. Wszystko dlatego, że płuca posiadają dwa osobne układy (tętnice oskrzelowe i tętnicę płucną). W przypadku niewydolności jednego z układów drugi rekompensuje dostawy tlenu we krwi. Tętnice oskrzelowe zwiększają nawet trzykrotnie przepływ w momencie zatkania tętnicy płucnej, dotleniając płuca. Warunkiem do powstania schorzenia jest częściowe lub całkowite zatkanie obydwu układów. Zator w płucach jest najczęstszą przyczyną niedrożności tętnicy płucnej, a tętnic oskrzelowych miażdżyca. Przyczyny zawału płuc nie zawsze są jednoznaczne. Zaleca się wykonać wszystkie potrzebne badania pod okiem kardiologa, aby jednoznacznie wskazać przyczynę schorzenia.
Zawał płuc, potocznie znany jako udar płucny, jest poważnym stanem zdrowotnym, który wymaga natychmiastowej uwagi. Poznanie przyczyn tego schorzenia ma kluczowe znaczenie dla jego prewencji i odpowiedniego leczenia. Zawał płuc może mieć różnorodne źródła, o których warto być świadomym. Jak wspomniano jedną z przyczyn, może być między innymi zator tętnicy płucnej. Warto jednak wiedzieć, że również brak aktywności fizycznej czy palenie papierosów mogą stanowić przyczynę zawału płuc.
Zawał płuca czynniki ryzyka
Zawał płuca, nazywany również zakrzepiczym zapaleniem płuc, to poważne schorzenie, które może wiązać się z różnymi czynnikami ryzyka. Wśród nich znajdują się:
- choroby krwi np. trombofilia
- palenie papierosów
- otyłość
- ciąża i okres połogu
- wiek (większe ryzyko u starszych osób)
- przebyty incydent zakrzepicy żylnej
- choroby serca
- długotrwałe unieruchomienie
- leki zwiększające krzepliwość krwi
- złamania
Zawał płuca objawy
Rozpoznanie objawów zawału płuc jest kluczowe dla szybkiej reakcji i podjęcia odpowiednich działań. Wczesna identyfikacja tych objawów może pomóc w uniknięciu poważnych powikłań i poprawie rokowań pacjenta. Choć objawy mogą być różne u różnych osób, istnieją pewne powszechne sygnały, na które warto zwrócić uwagę.
Wśród objawów należących do zawału płuca można wymienić:
- sine ciało
- krwioplucie
- przyśpieszony rytm serca
- napady duszności
- płytki i przyśpieszony oddech
- silny niepokój
- tępy ból w klatce piersiowej
- suchy kaszel
- przyśpieszony rytm serca
- omdlenie (rzadko)
Zawał płuca leczenie
W przypadku wystąpienia zatoru płucnego – głównego czynnika zwiększającego ryzyko zawału płucnego – stosowane są różne strategie lecznicze w celu zminimalizowania jego skutków i przywrócenia prawidłowego przepływu krwi przez naczynia płucne. W ramach leczenia zawału płuc, podawane są leki mające na celu udrożnienie naczyń płucnych.
W przypadkach, gdy terapia farmakologiczna przy leczeniu zawału płuc nie przynosi oczekiwanych rezultatów, może zostać rozważona interwencja operacyjna w celu usunięcia zatoru. Jednak operacyjne usunięcie zatoru odbywa się tylko w wyjątkowych sytuacjach, gdy istnieje pilna potrzeba i ryzyko wynikające z zabiegu jest dobrze zrównoważone z korzyściami. Zazwyczaj preferuje się farmakologiczne podejście, które jest mniej inwazyjne i może być skuteczne w wielu przypadkach.
Należy podkreślić, że każdy przypadek zatoru płucnego jest unikalny, dlatego decyzja o zastosowaniu odpowiedniej terapii powinna być podejmowana przez lekarza po dokładnej ocenie stanu pacjenta. W sytuacjach, gdy istnieje znaczne ryzyko dla zdrowia i życia pacjenta, podejmuje się decyzję o bardziej zaawansowanych interwencjach, takich jak chirurgiczne usunięcie zatoru. Usunięcie płuca jest rzadko stosowanym rozwiązaniem i stosuje się je w ostateczności, gdy inne metody okazały się nieskuteczne lub stan pacjenta jest skrajnie poważny.
Zawał płuca diagnostyka
Osoby podejrzane o zawał płuca wykonują badania angio-TK (tomografia komputerowa z podaniem kontrastu dożylnie). Dzięki takiemu zabiegowi lekarze mogą dokładnie ustalić zator płucny oraz jego przyczynę. Specjaliści również stosują badania elektrokardiograficzne (EKG). Innym polecanym badaniem jest echo serca. Diagnostyka zawału płuca jest kluczowa dla podjęcia odpowiedniego leczenia pacjenta. Oczywiście nie można zapomnieć o regularnym wykonywaniu rutynowych badań, które pomogą wcześnie wykryć zawał płuca, ale również inne schorzenia kardiologiczne.
Jak zapobiec zawałowi płuca?
Właściwa dieta oraz wysiłek fizyczny jest kluczem do zapobiegania zawału płuca. Należy unikać sytuacji długotrwałego uruchomienia, w których występuje zmniejszony przepływ krwi. Osoby niemogące poddać się terapii farmakologicznej mogą zastosować specjalne filtry do żyły głównej dolnej, które zatrzymują większe materiały zatorowe.