Wygląd brzucha – dlaczego warto wiedzieć więcej?
Wygląd brzucha może być objawem nieprawidłowości pracy narządów w obrębie brzucha. Poszerzone żyły lub obwód na powierzchni jamy brzusznej może wynikać z wielu przypadłości. Warto poznać schorzenia, które mogą wynikać ze zmian wizualnych brzucha. Do najczęstszych przypadków wyglądu brzucha zalicza się różne wzdęcia, które są niegroźne, a czasem poważne problemy z układem pokarmowym. Najczęstsze schorzenia, które można wykryć za pomocą wyglądu brzucha to wszelakie choroby trzustki, żołądka, wątroby, jelit i wiele innych. Na wygląd brzucha nie składa się głównie jego rozmiar, ale także widoczne zmiany wokół pępka lub wypuklenia.
Wygląd brzucha – wzdęcia
Wzdęcia są uczuciem obecności gazów w jelitach, lub w jamie brzusznej. Najczęściej przytrafiają się płci żeńskiej oraz podczas badania przedmiotowego diagnozowane są jako powiększenie obwodu brzucha. Najczęstsze schorzenia, przy których występują wzdęcia:
- zespół jelita drażliwego (IBS) – przewlekłe schorzenie jelit, często występujące z zaburzeniami natury psychicznej charakteryzujące się zmianą rytmu wypróżnień (biegunka, zaparcia oraz ból brzucha),
- dyspepsja czynnościowa – zaburzenie charakteryzujące się uczuciem nudności, pełności, bólu brzucha,
- zaburzenia motoryki – mogą być powodowane przez leki będące silnymi lekami przeciwbólowymi, a także ze współistnienia przewlekłych chorób (twardzina układowa, niedoczynność tarczycy czy cukrzyca),
- nietolerancja laktozy,
- zaburzenia psychiatryczne – lęki, depresja
- celiakia (choroba trzewna) – niszczy ściany jelita cienkiego poprzez pokarmy zawierające w sobie gluten. Osoby predysponowane genetycznie produkują przeciwciała w momencie konsumpcji glutenu, które niszczą ścianki,
- infekcja przewodu pokarmowego – lamblioza
- niewydolność zewnątrzwydzielnicza trzustki – niedobór enzymów produkowanych przez trzustkę,
- nowotwory – upośledzające pasaż treści pokarmowej.
Poszerzone żyły na brzuchu oznaką choroby wątroby?
Zniszczony miąższ wątroby to stan, który nazywa się marskość wątroby. Tkanka wątroby ulega włóknieniu. Tkanka łączna zastępuje tkankę gruczołową wątroby. Wątroba podczas takiego stanu traci funkcje metaboliczne i przekłada się na rozwój nadciśnienia wrotnego poprzez upośledzenie odpływania żółci. Marskość wątroby często spowodowana jest nadużywaniem alkoholu, a nadciśnienie to tylko najczęstsze powikłanie. Nadmiar alkoholu może doprowadzić do przewlekłego zapalenia wątroby.
O czym świadczy zwiększony obwód brzucha?
Wynikiem zwiększonego obwodu wyglądu brzucha może być wodobrzusze. Charakteryzuje się gromadzeniem nieprawidłowej ilości płynu w jamie otrzewnej. Zaawansowany stopień wodobrzusza widoczny jest gołym okiem, a przy pierwszych jego fazach można go tylko zobaczyć podczas badania ultrasonograficznego jamy brzusznej. Różnicą pomiędzy wzdęciami brzucha a wodobrzuszem jest wypuklenie się brzucha na boki podczas leżenia. W momencie nagromadzenia zbyt dużej ilości płynu w jamie otrzewnej u pacjentów dochodzi do stwardnienia brzucha i jego napięcia.
Wodobrzusz przyczyny
Do najczęstszych schorzeń występujących podczas wodobrzusza zalicza się następujące schorzenia:
- niewydolność serca,
- zapalenie trzustki,
- niedoczynność tarczycy,
- marskość wątroby,
- nowotwory złośliwe jajnika,
- gruźlica – zakażenie w obrębie otrzewnej,
- sarkoidoza – powstawanie ziarniniaków, choroba dotyka wszystkie narządy i tkanki, głównie płuca i węzły chłonne,
- endometrioza – obecność błony śluzowej poza naturalnym położeniem fizjologicznym macicy, poza jamą macicy,
- nowotwory otrzewnej – pierwotne, przerzutowe.
Dodatkowo wodobrzusze powoduje nieprzyjemne uczucie rozpierania w jamie brzusznej, często towarzyszące z bólem brzucha. Zaawansowany stopień wodobrzusza prowadzi do trudności z oddychaniem i dusznością.
Wygląd brzucha – powiększona wątroba
Podczas przedmiotowego badania wątroba nie powinna być wyczuwalna przez lekarza. W momencie powiększenia się wątroby, która jest widoczna jako wypuklenie ściany brzucha, możemy mieć do czynienia z:
- sarkoidoza,
- uszkodzenie polekowe wątroby,
- choroba Wilsona – zaburzone wydzielanie miedzi wraz z żółcią, która odkłada się w wątrobie,
- wirusowe zapalenie wątroby,
- ogólnoustrojowe zakażenie,
- ropnie wątroby,
- niewydolność serca,
- hemochromatoza – nadmierne gromadzenie się żelaza w organizmie,
- niedrożność dróg żółciowych,
- nowotwory wątroby,
- uszkodzenie polekowe wątroby.
Wygląd brzucha – powiększona śledziona
Śledziona nie powinna być wyczuwalna podczas badania palpacyjnego jamy brzusznej. Wyczuwalna śledziona widoczna jest jako uwypuklenie ściany jamy brzusznej. Przyczyny powstania powiększonej śledziony:
- niedokrwistości hemolityczne,
- nowotwory pierwotne śledziony,
- przerzuty nowotworowe do śledziony,
- gruźlica,
- bruceloza,
- infekcyjne zapalenie wsierdzia,
- przewlekła białaczka szpikowa,
- chłoniaki,
- mononukleoza zakaźna,
- cytomegalia,
- torbiele i ropnie śledziony,
- zakrzep w obrębie żyły śledzionowej,
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- toczeń rumieniowaty układowy,
- choroba Stilla.
Wygląd brzucha – uwypuklenie w okolicy pępka
Uwypuklenie w okolicy pępka przejawia się przepukliną okołopępkową. Najczęściej występuje u kobiet, które urodziły oraz otyłość. Predyspozycje te osłabiają ścianę jamy brzusznej, co przekłada się na powstawanie przepuklin. Przepuklinę okołopępkową trzeba leczyć operacyjnie, ponieważ istnieje duże ryzyko powikłań jak zadzierzgnięcie jelita (martwica ściany jelita) oraz niedrożność przewodu pokarmowego. Należy w momencie ujrzenia nieprawidłowości na brzuchu skontaktować się z lekarzem, aby zdiagnozował możliwe niepożądane powikłania.
